Ukraina to często temat numer jeden programów informacyjnych Polskiego Radia. Bez niepodległej Ukrainy nie ma niepodległej Polski, a bez niepodległej Polski nie ma niepodległej Ukrainy, mawiał Jacek Kuroń. Łączą nas i dzielą wieki trudnej wspólnej historii, interesy gospodarcze, cele polityczne. Lwów, Kołomyja, Stanisławów - wciąż wielu Polaków traktuje te nazwy z sentymentem, jako miasta rodzinne, albo miejsca, z których wywodzą się ich rodziny. Wielu z nas wybiera się więc w podróże sentymentalne, śladami polskości na Ukrainie. Nadal lubimy myśleć o tych ziemiach jak o "prawie polskich". O tym wszystkim, także o relacjach z Polską i Polakami, w "Barszczu ukraińskim" opowiada Piotr Pogorzelski, korespondent Polskiego Radia w Kijowie.

SPIS TREŚCI: 1. Mieszkańcy; 2. Język i kultura; 3. Religia; 4. Oligarchowie; 5. Pieniądze rządzą Ukrainą; 6. Matki, żony i kochanki; 7. Back to USSR; 8. Historia a pamięć; 9. Wołyń; 10. Estrada; 11. Od Czerwonej Ruty do internetu; 12. Piractwo; 13. Alkohol i zabawa; 14. Euro 2012; 15. Kraina Marzeń.

Prawdziwa historia chłopca, który przeżył wojnę, ukrywając się w polskich lasach. Rodzinę Maxwella Smarta zabito na jego oczach, kiedy miał jedenaście lat. On sam, koczując w lesie, ukrtwał się w wykopanej przez siebie norze i żywił plonami z upraw okolicznych rolników. Przymierający głodem, odziany w podarte łachmany, unikał śmierci z rąk nazistów i grasujących po lasach band. Po kilku miesiącach samotnego ukrywania się, Maxwell spotyka chłopca, błąkającego się w poszukiwaniu jedzenia. Janek także niedawno został sierotą i obaj szybko się zaprzyjaźnili. Pewnego dnia w pobliżu ich kryjówki doszło do masakry, a chłopcy znaleźli ocalałą małą dziewczynkę, wtuloną w ramiona zamordowanej matki. Maxwell i Janek uratowali dziecko, ale cena jaką przyszło zapłacić za ten czyn, była wysoka. Opowieść Maxa o heroizmie inspiruje i dowodzi niezłomności ludzkiego ducha. Z okrucieństwa wojny wyłania się człowiek, który zostanie cenionym artystą i zaoferuje światu niezwykłe dzieła sztuki, tak odmienne od okropieństw własnego cierpienia.

Lipiec 1943 roku. Dwie nastoletnie siostry z Pogranki zakochują się w młodzieńcu z sąsiedniej ukraińskiej wsi Połapy. Chłopak jest członkiem UPA, ale dla uczuć nie stanowi to przeszkody. Tymczasem ze Wschodu docierają wieści o krwawych atakach na polskie wioski. Polacy będą zmuszeni dokonać wyboru: zostać czy uciekać. Co się stanie, jeśli pogłoski o okrucieństwach okażą się prawdziwe? Czy mieszkańcom obu wsi uda się porozumieć i pośród szalejącej rzezi uratować Pogrankę? W latach 60. o tragicznych wydarzeniach wciąż pamięta Ołena Taraszuk, mieszkająca w Ukraińskiej SRR… Zaczyna się XXI wiek, ostatni uciekinierzy z Wołynia i Małopolski Wschodniej odwiedzają rodzinne strony. Tam, gdzie kiedyś stały domy i toczyło się życie, dziś kwitną puste łąki… Wśród mechanizmów historii pojedyncze losy mieszkańców łączą się w opowieść o miłości, zdradzie i okrucieństwie, o pamięci i poszukiwaniu utraconych korzeni.

Saga rodzinna o kilku pokoleniach pewnej znanej odeskiej rodziny, wielkich wojnach tego świata, burzliwych uczuciach, niekonwencjonalnych związkach. Historie ludzi, którzy żyjąc blisko siebie, nie mieli o sobie pojęcia. Lwów, koniec XIX wieku. W niewielkim sierocińcu prowadzonym przez siostry zakonne pojawia się noworodek, śliczny chłopczyk, o którym wiadomo tyle tylko, iż matka nadała mu imię Izaak. Opiekę nad dzieckiem przejmuje osiemdziesięcioletnia siostra Agłaja. Rodzicami chrzestnymi małego Mikołaja zostaje przypadkowo przechodząca obok klasztoru para - piękna aktorka z teatrzyku objazdowego i czarujący złodziej, umiejący otworzyć każdy sejf. Mikołaj, obdarowany przez chrzestnych tajemniczą pamiątką, którą otrzymać ma w dniu swego ślubu, i sporą sumą pieniędzy, opuszcza wkrótce sierociniec ze swoim nowym ojcem - bogaty kupcem Konstantym Brodskim, bezdzietnym filantropem. W podróż do Odessy wyrusza wraz z nimi młoda mamka, Chaja, która przed kilkoma dniami straciła synka. Jak potoczy się życie tych, których zetknął ze sobą nieprzewidywalny los? Pierwsza część sagi rozgrywa się w latach 1900 -1916, wielkie wydarzenia historyczne stanowią tło dla opowieści o dwóch parach małżeńskich, dwójce dzieci i prostej, niepiśmiennej dziewczynie, która z cichej niańki zmienia się w fascynującą kobietę. Napisana z rozmachem, dowcipem i wyobraźnią powieść przenosi nas w niepowtarzalne klimaty Odessy początków XX wieku. Są tu dramatyczne sytuacje, barwne, krwiste postacie, jest tajemnica i seks, realizm magiczny przeplata się z subtelną kpiną, a wszystko to sprawia, że czyta się tę książkę jednym tchem, smakując znaczenia poszczególnych scen.

Finałowy tom sagi „Czarna walizka”. Dobry autor dba, aby doprowadzić do końca wszystkie wątki. "Każde pytanie musi dostać odpowiedź" - mówi Finnegan Flaherty na łożu śmierci. Kto jeszcze pojawi się w tej opowieści - i w jakim celu? Czy warto było zaglądać do pamiętnika Chai? Czy warto szukać ludzi, którzy już odeszli? A przede wszystkim - jaki jest sens cofać się w przeszłość? Co przyniesie podróż do miejsc należących do innego czasu? Czas przeplata ludzkie ścieżki, przecinają się ślady i życiorysy. A wszystko po to, aby się przekonać, że tak naprawdę to nie wiemy o sobie nic. [opis wydawcy książki]

Emilia prowadzi pracownię konserwacji dzieł sztuki i galerię wraz z przyjacielem. Jej fascynacja starymi domami sprawia, że staje się specjalistką od przedwojennych domów i starych przedmiotów, którym nadaje nowe życie. Kiedy otrzymuje w spadku od babci piękną biblioteczkę, chce zająć się jej renowacją. Wtedy odkrywa ukryte zapiski starszej pani, które na zawsze zmienią opinię o Michalinie Lobsdorf. Emilia wyrusza na wakacje, gdzie spotyka jednego z pracowników, Szymona. Razem otrzymują zaproszenie na wernisaż i aukcję u jednego z milionerów, któremu Emilia szybko imponuje wiedzą. Jednocześnie dziewczyna zapoznaje się z notatkami babci, próbując dowiedzieć się, dlaczego babcia posługiwała się pseudonimem Jarzębina. Emilia nie wie jeszcze, jak bardzo historia przeplata się ze współczesnością… Kim babcia Michalina była w młodości? Czy Szymon stanie się kimś więcej w życiu Emilii? Co jeszcze Emilia odkryje w pamiętniku babci? [opis wydawcy].

Thriller szpiegowski. Rok 1982. Świat w obliczu kryzysu, zagrożony wybuchem III wojny światowej. ZSRR brakuje ziarna, grozi mu klęska głodu na niespotykaną skalę. Kreml łakomym okiem spogląda na kraje Europy Zachodniej, rozważając uderzenie taktyczne nawet z użyciem broni nuklearnej. Sekretarz generalny KPZR potrzebuje 50 milionów ton amerykańskiego ziarna, aby nie dopuścić do zrealizowania tego scenariusza. Tymczasem z rąk zamachowców ginie szef KGB. Prezydent USA staje przed diabelską alternatywą - każda jego decyzja może mieć fatalne następstwa. Adam Munro, brytyjski szpieg zainstalowany w Moskwie, jest jedynym człowiekiem mogącym rozwiązać kryzys.

„Drugi brzeg” to poruszająca historia rodziny w czasach, gdy każdy dzień był niewiadomą. Rodzina Niemojskich próbuje odnaleźć się w trudnej rzeczywistości 1919 roku. Osiemnastoletnia Wiktoria po ciężkiej chorobie wkrótce opuści swoją ukochaną Warszawę i wyjedzie na wieś. Starszy z braci - Fryderyk - po wojnie pozostaje żołnierzem i wiąże swoją przyszłość ze służbą. Młodszy - Gustaw - myśli tylko o dobrej zabawie i hulaszczym życiu. Ksawery, głowa rodu, wraca do zdrowia po walce podczas wojny. Natomiast matka - Hortensja - udziela się charytatywnie i dba o domowe ciepło... [z okładki]

Kończy się I wojna światowa. W Zasławowie, majątku należącym do rodziny Kalinowskich, dorastają bliźniaczki Sabina i Maria. Dziewczęta przygotowują się do ostatniego roku nauki we lwowskim gimnazjum i cieszą letnią swobodą. Sielanka się kończy, gdy starszy o 12 lat brat podejmuje decyzje mające zaważyć na ich życiu. Marię chce wydać za mąż za obcego, ale bogatego mężczyznę, a Sabinę umieścić w klasztorze. Siostry domyślają się, że plany brata mają uratować Kalinowskich przed bankructwem i są związane z ponurą przepowiednią dotyczącą kurhanów znajdujących się niedaleko dworu. Zbuntowana Sabina nie zamierza wkładać habitu i bierze sprawy w swoje ręce. Z pomocą siostry próbuje rozwikłać rodzinną tajemnicę i zadbać o przyszłość bliskich. Tymczasem jesienią wybuchają walki o Lwów, w których bliźniaczki aktywnie uczestniczą. Sabina rozważa wstąpienie do Ochotniczej Legii Kobiet. W trakcie działań wojennych spotyka tajemniczego mężczyznę… Jak potoczą się losy bliźniaczek? Czy upiorna przepowiednia kolejny raz się spełni?

W cyklu Saga wołyńska: część 1. pt.: Głód, część 2. pt.: Wojna, część 3. pt.: Exodus.

Krwawa niedziela, która zmieniła Orliczyn w pogorzelisko, sprawia, że ocalali z pożogi muszą poukładać sobie życie na nowo. Marta z rodziną wyjeżdża do Lwowa, Nadia przeprowadza się do krewnych Zinowjewów zamieszkałych w okolicy Łucka, a Andrzej z Marcelem postanawiają wesprzeć oddziały samoobrony, które formują się w wielu miejscach Wołynia, by stawić czoło oszalałym z nienawiści Ukraińcom z UPA. Wissarion przyrzeka zaś sobie, że odnajdzie człowieka, który zniszczył jego życie. Tymczasem Armia Czerwona przekracza dawną granicę Polski na wschodzie i wypiera Niemców na zachód, a dowództwo AK przygotowuje się do akcji „Burza”. Wielu partyzantom nie podoba się sojusz z Sowietami, ale liczą, że inne państwa sprzymierzone przeciwko Trzeciej Rzeszy nie dopuszczą do przejęcia Kresów przez Związek Radziecki. Niestety, zwycięstwo nad Niemcami okazuje się klęską dla Polaków i Ukraińców, a bohaterowie rychło przekonują się, że zdobycie Berlina wcale nie zakończy ich problemów…

Wielki głód na Ukrainie, tygiel narodowościowy we Lwowie i skomplikowane relacje polsko-ukraińskie to pejzaż, w którym swoje miejsce musi odnaleźć piątka młodych ludzi. Nadia Szewczenko i Wissarion Zinowjew walczą o przetrwanie w czasie hołodomoru, a Marta Osadkowska i Marcel Lemański o miłość, której nikt z ich otoczenia nie daje szans. To opowieść o ludzkiej godności, człowieczeństwie i determinacji, by zaznać odrobinę szczęścia. A przede wszystkim o skomplikowanych ludzkich losach i uczuciach, których siła potrafi być niszcząca i rzucić się cieniem na całe życie bohaterów. Joanna Jax kolejny raz udowadnia, że ma niebywałą zdolność do tworzenia bohaterów, których losy splatają się z historycznymi wydarzeniami. [Powyższy opis pochodzi od wydawcy]

Przedwojenny Wołyń. Miejsce skryte wśród pól i lasów, gdzie rytm życia wyznaczały pory roku, a zdanie rozpoczęte po polsku kończono po ukraińsku. Jest rok 1938. Rodzina Karpenków wierzy w miłość ponad podziałami: Teodora jest Polką, Mychajło - Ukraińcem. Wychowują dwoje dzieci, Jankę i Semena. Ufają, że ludzie różnych religii i narodowości mogą żyć w przyjaźni. Zawierucha wojenna sprawia, że szlachetne wyobrażenia Karpenków rozsypują się jak domek z kart. Na ich miejscu wyrastają przerażające ideologie głoszące konieczność oczyszczenia Wołynia, wyplewienia kąkolu z pszenicy. W takim świecie wkraczają w dorosłość Janka, Semen i ich przyjaciel Dima. Relacje między nimi, budzące się młodzieńcze uczucia tylko komplikują już i tak niełatwą rzeczywistość. Trucizna chorych przekonań, umiejętnie wsączana w umysły młodych, rozpala szaleństwo. Gnani fanatyczną wizją nowego świata banderowcy ruszają na łów. Jego finał nastąpi 11 lipca 1943 roku. Ten dzień na zawsze zostanie zapamiętany jako "krwawa niedziela". Hańba to przejmująca opowieść o najciemniejszych stronach polsko-ukraińskiej historii. O tragedii, która podzieliła narody, krewnych i przyjaciół. [nota wydawcy]

W 2014 roku rodzina pana Wasyla i pani Marianny została rozdzielona przez wojnę. Marianna z dziećmi znalazła się na zachodzie Ukrainy, Wasyl pozostał na wschodzie. Aby dołączyć do żony i dzieci, musiał pokonać ponad 800 kilometrów. Ale jak to zrobić, gdy drogi są zniszczone, komunikacja nie działa i wszędzie kręcą się patrole wroga? Może… rowerem? Przeczytajcie, jak pan Wasyl sobie poradził i co ma z tym wspólnego Pan Żyrafa. To prawdziwa historia. /Powyższy opis pochodzi od wydawcy/.

Wciągające śledztwo, w którym burzliwa rzeczywistość dzisiejszej Ukrainy splata się czarnobylską tragedią Ponad 30 lat po wybuchu elektrowni w Czarnobylu Morgan Audic powraca do jednej z najbardziej przerażających historii w dziejach świata. Przez Prypeć, teren dawnej zony, przetaczają się wycieczki turystów zafascynowanych nuklearnym wysypiskiem postsowieckiego świata. Podczas jednej z wycieczek zostaje znalezione zmasakrowane ciało mężczyzny. Do prowadzenia śledztwa zostaje włączony sztab ludzi: Aleksander Rybałko, który jako dziecko mieszkał w Prypeci, Josif Melnyk, policjant pracujący od kilku lat w Czarnobylu, a także ornitolożka Nina. Czy uda im się odkryć, kto stoi za w makabryczną śmiercią Leonida, syna byłego ministra Wiktora Sokołowa? Czy ta śmierć ma związek z jeszcze jedną, która wydarzyła się w dzień katastrofy w Czarnobylu?...(https://aros.pl/ksiazka/jaskolki-z-czarnobyla)

Nowa, poruszająca saga rodzinna czarodziejki kobiecych uczuć! Janka ucieka z ogarniętego wojną Wołynia i musi zostawić młodszą siostrę u obcej rodziny. Obiecuje, że po nią wróci, lecz w tamtym czasie każde pożegnanie może być już na zawsze. I wtedy los stawia na jej drodze inną małą dziewczynkę, która została na świecie zupełnie sama. Czy Janka pokocha ją jak własną siostrę? W Warszawie Tadek poznaje Annę, w której niebieskich oczach można się zatracić. Rodzące się uczucie wystawi na próbę więź łączącą go z najlepszym przyjacielem. Jaką cenę zapłaci za podjęte decyzje? Po latach drogi Janki i Tadka się połączą. Tych dwoje doświadczyła wojna, ale przed nimi jeszcze całe życie... Kiedyś się odnajdziemy to opowieść o miłości, która potrafi przetrwać największe cierpienie, stracie, której nie można przeboleć, i błędach, które trudno wybaczyć.