Bohaterem powieści jest tytułowy Jim. W pierwszych czterech rozdziałach narrator auktorialny rysuje ogólny obraz Jima i w aurze tajemniczości przedstawia wydarzenie, w którym Jim brał udział. Jim jest młodym oficerem, wychowanym w dobrej, angielskiej rodzinie. Jego ojciec jest pastorem. Pierwszym wątkiem powieści jest przygoda Jima z młodości, kiedy w porcie, w którym pracował ma miejsce wypadek. Po raz pierwszy ogarnia wtedy Jima strach, uniemożliwiający mu działanie. Czuje, że brak akcji z jego strony jest ujmą. Nie chce jednak do siebie dopuścić myśli, że utracił swój honor. Czeka na moment, w którym będzie mógł się wykazać bohaterstwem. Moment taki przychodzi, gdy Jim zostaje pierwszym oficerem na Patnie, wiozącym 800 pielgrzymów. W czasie spokojnego rejsu okręt nagle uderza w niezidentyfikowany obiekt. Jim, wysłany w celu sprawdzenia ewentualnych uszkodzeń, stwierdza, że okręt niechybnie rychło zatonie. Okręt ma bowiem tylko jedną gródź, która z powodu starości i korozji nie ma prawa wytrzymać naporu wody. W obliczu tych faktów kapitan okrętu i mechanicy nie mają wątpliwości jak postępować. Decydują się po cichu, nie budząc pasażerów, opuścić statek. Nie ma bowiem wystarczającej liczby szalup, by wszyscy zostali ocaleni. Jim się waha. Wie, że właśnie przyszedł moment, na który tak bardzo czekał. Zdaje sobie sprawę, że może popisać się heroizmem i przyczynić się do uratowania pielgrzymów. Paraliżuje go jednak strach. Pozostanie na okręcie oznaczałoby bowiem pewną śmierć. Gdy do okrętu zbliża się szkwał, Jim w akcie tchórzostwa skacze na szalupę, którą opuściła reszta załogi. Po kilku chwilach Patna znika im z oczu. W piątym rozdziale rozpoczyna się gawędziarska opowieść Marlowa, który opowiada historię Jima zebranym słuchaczom. Dowiadujemy się, że gdy rozbitkowie docierają na szalupie do brzegu okazuje się, iż Patna wcale nie zatonęła. Gródź wytrzymała, a okręt przyholowano do brzegu. Rozpoczyna się więc proces przeciwko załodze. Kapitan ucieka, mechanicy udają chorobę, jedynie Jim, który zawsze uważał się za człowieka honoru, mimo świadomości, że tą ucieczką go stracił, stawia się na procesie. W trakcie jego trwania poznaje Marlowa, człowieka morza. Zaprzyjaźnia się z nim. Marlow głęboko pragnie poznać motywy, które kierowały Jimem, gdy ten wyskoczył z okrętu. Gdy Jim zostaje pozbawiony patentu, Marlow załatwia mu pracę agenta portowego. Jednak infamia ciągnie się za Jimem. Wstydzi się swojego czynu i zawsze, gdy słyszy opowieść o Patnie, ogarnia go złość i podąża w inne miejsce. Marlow, zatroskany o Jima, postanawia go wysłać w głąb lądu, do Patusanu. Jest to kraj na wyspie, poza cywilizacją, zamieszkany przez miejscowych. Jim udaje się tam i zaczyna nowe życie. Symboliczne jest przyjęcie nowego imienia - nazywa się Tuan Jim, czyli Lord Jim. Patusan jest ogarnięty wewnętrznymi sporami. Jim, chcąc odzyskać swój utracony honor, postanawia zaprowadzić tam pokój. Udaje mu się to. Nie zapominając o swoim haniebnym czynie, stara się odkupić winy. Niestety, los Jimowi nie sprzyjał. Gdy na dobre osadził się w Patusanie, wiążąc z nim przyszłość, poznawszy kobietę, którą pokochał, do Patusanu przybyła grupa piratów, pragnących ograbić miasto. Dowodzi nimi Brown - człowiek będący przeciwieństwem Jima - bez honoru, ale i bez świadomości, że honor winno się mieć. Atakując Patusan, banda zostaje jednak uwięziona w zatoczce. Jim nie chce przelewu krwi, więc zmusza Radę Patusanu, by puścić Browna i jego ludzi wolno. Tak też się staje. Niestety, w wyniku zdrady jednego człowieka, któremu nie podobały się rządy Jima, Brown ze swoimi ludźmi atakuje oddział syna przywódcy Patusanu, czatujący u ujścia rzeki. Syn przywódcy ginie. Gdy Jim dowiaduje się o tej tragedii, wie co robić. Zdaje sobie sprawę, że tym razem musi spojrzeć śmierci prosto w oczy, czego nie był w stanie zrobić na Patnie. Idzie do przywódcy Patusanu, świadom odpowiedzialności za zaistniałą sytuację i ponosi z jego rąk śmierć.

Smuga cienia jest powieścią psychologiczno-moralną napisaną w 1917 roku przez Josepha Conrada i należącą do kanonu literatury światowej. Akcja powieści, jak większości utworów Conrada, rozgrywa się na Oceanie Indyjskim i jest inspirowana osobistymi doświadczeniami autora. Po śmierci kapitana dowodzenie nad statkiem obejmuje młody oficer brytyjskiej marynarki handlowej. Epidemia febry, która wybucha na pokładzie, zmusza bohatera do przekroczenia symbolicznej smugi cienia, poza którą nie ma łatwych odpowiedzi i oczywistych decyzji. Musi zadać sobie pytania o odpowiedzialność człowieka w obliczu zagrożenia, o granicę pomiędzy dobrem a złem, o cenę honoru i znaczenie ludzkiej solidarności.

16-letni Johnny ucieka z domu i - jako pasażer na gapę - dostaje się na pokład transkontynentalnego poduszkowca. Przed osiągnięciem celu jednak pojazd rozbija się u wybrzeży Australii. Załoga, nieświadoma obecności chłopca, pozostawia go na środku oceanu własnemu losowi. Z nieoczekiwaną pomocą przychodzą mu delfiny, zabierając go na tytułową wyspę. Tam, po dojściu do siebie, Johnny odkrywa nowe życie - działający na wyspie ośrodek badawczy usiłuje nawiązać kontakt z delfinami...